Historie

De omgeving van Montferland bestond in de late middeleeuwen uit marken, bijvoorbeeld de Zeddamermark en Lengelermark. Een mark omvatte landerijen, woeste gronden en buurtschappen. In ruil voor de verdediging van het markgebied kregen de inwoners van een buurtschap bepaalde rechten. Zo mochten zij op de woeste gronden bomen kappen en varkens hoeden. Door de eeuwen heen kregen zij het beheer over het markgebied. Toen de noodzaak van een militaire verdediging van het markgebied verdween behielden de inwoners van buurtschappen hun rechten. De militaire schutterij werd ondergebracht bij de landelijke krijgsmacht. Het vendelen, het paraderen en het schieten werd geheel opgenomen in de folklore van de buurtschappen. De schutterij werd zo een uitingsvorm van saamhorigheid en verbondenheid. In 1900 werd de Lengelermark verkocht voor f. 2.120,– en de opbrengst verdeeld onder de inwoners van Lengel. Hoewel er in Lengel in de late middeleeuwen formeel geen schutterij heeft bestaan, is er toch sprake geweest van een buurtschap waarin het schutterswezen werd geëvenaard.

Niet voor niets is in 1910 de Lengelse schutterij Amicitia opgericht. De oprichters van het eerste uur waren A. Hesseling, W. Verheij, G. Nieling, G. Stienissen, J. Gerritsen en H. te Wilt. In 1935 tijdens haar 25-jarig bestaan kreeg de schutterij een nieuw standaardvaandel en is de naam veranderd in “De Eendracht”.

In 1960 tijdens haar 50-jarig bestaan kreeg het wederom een nieuw standaardvaandel en een nieuwe naam. Sinds dien heet de schuttersvereniging St. Antonius.

Genoemd, naar een oud inwoner van Lengel, Antonius Beijer, die in 1928 priester was gewijd en in 1929 in het Belgische Congo stierf.

In 1985 werd met veel allure het 75-jarig jubileum gevierd. 

De schutterij organiseerde  toen onder andere een concours namens de Gelderse Schuttersbond. Van begin af aan drukte de schutterij een groot stempel op het sociale en culturele leven van de Lengelse bevolking, net als gilden en schutterijen in andere plaatsen. Vele inwoners van Lengel waren of zijn actief lid van de schuttersvereniging. Andere verenigingen zijn mede opgericht door enthousiaste schutters. De oprichting van de Toneelvereniging, de Lengelse kleuterschool in 1966, de schietvereniging ’t Vizier, de Stichting Dorpsbelangen zijn hiervan een goed voorbeeld. Ook de totstandkoming van een Schuttersgebouw in 1983 was een activiteit van St. Antonius. Na een mindere belangstelling in de 70er jaren mag de schutterij zich thans in een grote belangstelling verheugen. Ze geniet zowel de sympathie van de bewoners van Lengel als die van ‘s-Heerenberg-Oost. Net als bij het oude gildewezen is er nog steeds sprake van gemeenschapzin, zij het met een nieuwe inhoud.

Evenementen die thans georganiseerd worden zijn: 

De jaarlijkse kermis te Lengel

Het jaarlijkse Schuttersfeest    

Schietwedstrijden met vuurwapens en kruisbogen 

Sinds 1939 was Schutterij St. Antonius aangesloten bij de Berghse Bond voor Schuttersgilden, later de Gelderse Schuttersbond. Elk jaar werd deelgenomen aan het Schuttersconcours en Bondskeizerschieten. Zowel in 1980 als in 1981 kwam St. Antonius als beste uit de bus tijdens de concoursen te Zeddam en Dichteren en won daarmee de G.S.B. wisselbeker.

In 1991 werd besloten de Gelderse Schuttersbond te verlaten en de overstap te maken naar de Federatie van Gelderse Schuttersgilden en Schutterijen St. Hubertus. Tevens werd hierdoor het lidmaatschap van schutters-gilden Kring verworven.

Ook binnen de federatie werd met succes elk jaar aan twee concoursen deelgenomen, waardoor St. Antonius in 4 jaar tijds promoveerde naar de  hoogste afdeling op alle onderdelen.

St. Antonius heeft ook de Commandant (Henk Akkerman) vele jaren als Kringcommandant laten fungeren. Meerdere malen heeft hij bij concoursen de Federatiecommandant vervangen. In 1995 is men overgegaan tot de oprichting van een Kruisboogsectie en werden een 8-tal kruisbogen door eigen mensen vervaardigd. In 2001 werd het Jeugdschutterskoningschieten en het Jeugdkermiskoningschieten ingesteld. In 2007 werd de nieuwe sectie Marketentsters geïnstalleerd door de toenmalige beschermheer Wim Bosman. Twee maal wist de Schutterskoning van St. Antonius de titel van Euregio Rijn-Waal Schutterskoning te behalen, zodat in 1996 en 1998 het Euregio Rijn-Waal Koningschieten in Lengel met succes werd georganiseerd.<br><br>

Sinds 1996 neemt St.Antonius deel aan het Europees schutterstreffen, dit is een driejaarlijks evenement, waarbij schutterijen, schutbroederschappen en schuttersgilden uit verschillende landen elkaar ontmoeten. Per keer doen er zo`n 25.000 schutters aan mee vooral uit Duitsland, maar ook uit Nederland, België, Polen.


Op 3 april 2005 stond St. Antonius voor de organisatie van het Gelders Kampioenschap Indoor Vendelen en werd het 95-jarig bestaan gevierd. Het Gelderse Kampioenschap Indoor Vendelen is het openingsfeest voor alle Gelderse Gilden en Schuttersgilden  die aangesloten zijn bij de Gelderse Federatie van Schuttersgilden en Schutterijen St. Hubertus. Ruim 400 vendeliers nemen hieraan deel en werd gehouden in de sporthal van ’s-Heerenberg.” 

 Op zaterdag 5  juni 2010 werd een receptie gehouden in Restaurant “De Lengel” in verband met het 100-jarig bestaan van Schutterij St. Antonius. Hierop werd door de Burgemeester  C.C.Leppink-Schuitema een Koninklijke Onderscheiding opgespeld aan de voorzitter Henk Akkerman als Lid in de Orde van Oranje Nassau.

 Op zondag 19 september 2010 werd een groot Federatief Schuttersconcours gehouden in Lengel waaraan 28 Schutterijen en Gilden deelnamen. Tijdens de erewijn op 19 september werd door de burgemeester C.C. Leppink-Schuitema de toegekende Koninklijke Erepenning van H.M. de Koningin uitgereikt. Schuttersvereniging St. Antonius staat niet stil, zij is voortdurig in beweging en na 100 jaar komt er ook een tweehonderd jaar.